Elke maand is het voor veel mensen weer even slikken: de energierekening is afgeschreven. De prijzen stijgen over de hele wereld en energieleveranciers passen constant hun aanbod aan. In Nederland zijn de btw en belasting op energieprijzen verlaagd om de kosten te drukken. Ook is er een eenmalige energietoeslag voor lage inkomens. Hoe gaan ze in het buitenland eigenlijk om met de stijgende energieprijzen? En welke maatregelen nemen ze om de inwoners financieel tegemoet te komen?

Energiemaatregelen in België

De Belgische regering heeft verschillende maatregelen genomen om onze zuiderburen te steunen met de stijgende energieprijzen. 

• Op 1 maart 2022 is de btw op elektriciteit en gas verlaagd van 21% naar 6%. Deze maatregel geldt in elk geval tot en met 31 december 2022. 
• Huishoudens met een laag inkomen betalen een sterk verlaagd tarief voor hun energie. Deze maatregel heet het ‘sociaal tarief’ en duurt in elk geval tot het eind van dit jaar.
• Alle energieklanten die het ‘sociaal tarief’ betalen, kregen daarnaast een eenmalige tegemoetkoming van 80 euro voor de levering van elektriciteit.
• Alle huishoudens met een elektriciteitscontract hebben eenmalig een federale verwarmingspremie ontvangen van netto 100 euro.
• Begin maart is besloten dat twee kerncentrales die in 2025 zouden sluiten, nog 10 jaar langer openblijven. Zo vallen ze in België ook terug op kernenergie.

Ook zijn in België werkgevers verplicht een deel van de gestegen kosten te compenseren met hogere lonen. Deze regeling bestaat al jaren, tot grote ergernis van de bedrijven. In deze dure periode, zijn werkgevers hier nóg minder blij mee. 

Energiemaatregelen in Duitsland

In Duitsland komt men de burgers ook tegemoet. Er zijn landelijk veel maatregelen genomen om het energieverbruik te verlagen.

• De belasting op energie verlagen ze in oktober van 19% naar 7% tot in elk geval maart 2024. 
• Duizenden bedrijven die veel energie verbruiken, krijgen een verlaging van de belasting. 
• Alle inwoners van Duitsland krijgen eenmalig een tegemoetkoming van 300 euro via de inkomstenbelasting. Duitsers met een uitkering en huishoudens met huurtoeslag krijgen een extra financiële tegemoetkoming.
• Gezinnen met kinderen krijgen extra financiële steun in de vorm van verhoogde kinderbijslag.
• Gepensioneerden en studenten krijgen extra financiële steun om de energierekening te betalen.
• Er gold tot en met 1 september 2022 een accijnskorting op benzine en diesel.
• In openbare gebouwen wordt de verwarming begrensd op 19 graden. ‘s Avonds mogen gebouwen, monumenten en winkelgevels niet meer verlicht zijn. Ook de temperatuur in (privé)zwembaden moet naar beneden. 
• De Duitse regering stimuleert zijn inwoners te reizen met het openbaar vervoer. Dit doen ze door de prijzen flink te verlagen.

Toekomstige maatregelen

Duitsland heeft miljarden geïnvesteerd in gasbedrijf Uniper. Om gasleveranciers te ondersteunen komt er binnenkort een noodwet. Deze wet gaat over een toeslag op de energierekening. Het doel van de regering is om hiermee 90% van de extra kosten die gasleveranciers maken te compenseren. Deze toeslag betaalt de eindgebruiker. Het klinkt misschien gek dat huishoudens meer gaan betalen. Ze hebben het toch ook al zwaar genoeg? De Duitse regering houdt hier rekening mee. Als deze noodwet van kracht gaat, komen er extra maatregelen om huishoudens met een laag inkomen nog meer te ondersteunen. Zo gaat bijvoorbeeld de bijstandsregeling in 2023 op de schop.

Energiemaatregelen in Frankrijk

Ook de Franse regering treft maatregelen het energieverbruik te beperken. Het doel is om in 2024 het totale energieverbruik met 10% verlagen. Hierbij kijkt de regering eerst naar bedrijven en de overheid.

• Er is een maximumtarief voor elektriciteit.
• De stijging van de energieprijzen is door de overheid beperkt tot maximaal 4% per jaar. Dit kunnen ze handhaven, omdat ze de grootste energieleverancier van het land (EDF) hebben opgekocht. 
• Er geldt een korting van 18 cent per liter op benzine en diesel. Per 1 september is dit verhoogd naar een korting van 30 cent.
• Bedrijven en winkels moeten zuinig omgaan met energie. Zo krijgen ze bijvoorbeeld een boete als ze de airconditioning aan hebben, terwijl tegelijkertijd de deur open staat. Ook reclameborden mogen tussen 1 uur en 6 uur ‘s nachts niet meer verlicht zijn, met uitzondering van de borden op vliegvelden en stations. 

Energiemaatregelen in Spanje

In Spanje is onlangs een pakket met energiebesparende maatregelen aangenomen. De regering wil hiermee het gasverbruik met 7% laten dalen. Daarnaast zijn er maatregelen genomen om de inwoners te steunen.

• De btw op gas verlaagt van 25% naar 5% op 1 oktober 2022. Deze korting geldt tot eind van het jaar, maar kan verlengd worden.
• De energieprijzen zijn voor een jaar lang bevroren. 
• De Spaanse regering heeft een maximale huurverhoging van 2% per jaar ingesteld. Ook de bijstand en sociale pensioenen zijn met 15% verhoogd.  
• Voor overheidsinstellingen en bedrijven, winkels en horeca gelden regels voor licht gebruik na sluitingstijd. Ook krijgt het gebruik van de airco een limiet. Deuren moeten voorzien worden van sluitingssystemen, zodat zo min mogelijk warmte of koelte ontsnapt. Deze maatregelen gelden tot november 2023.

Energiemaatregelen in Zweden

In Zweden wil de overheid ook dat de inwoners en bedrijven een compensatie krijgen voor de hoge energieprijzen. Deze regering pakt het alleen anders aan dan bovenstaande landen. Zij willen alleen dat de netbeheerder opdraait voor deze kosten. Netbeheerder Svenska kraftnät zou hun opbrengsten moeten verdelen. Het grootste deel van de compensatie is bedoeld voor de inwoners in het zuiden. Hier is het energieaanbod lager dan in het noorden. In het zuiden zijn de prijzen hierdoor vijf keer hoger dan in de rest van het land. Om deze regeling voor elkaar te krijgen, moet er eerst een wetswijziging komen.

Bescherming tegen hoge energieprijzen

Elke regering gaat anders om met de energiecrisis. Toch zie je dat alle buitenlandse regeringen hun best doen om hun inwoners en het bedrijfsleven te beschermen tegen de hoge prijzen. Dit doen ze met energiezuinige maatregelen en compensaties. Houd zelf ook goed in de gaten wat je thuis kunt doen om zo zuinig mogelijk met energie om te gaan.