Het stookseizoen begint. De truien komen uit de kast. Consumenten kijken met hoge energiekosten angstig naar hun thermostaat. Waarop kun je besparen nu het kouder wordt? Verrassend veel.

Wie nog snel de woning kan isoleren, doet daar goed aan, zegt Martien Visser, emeritus lector energie aan de Hanzehogeschool Groningen. Daarmee voorkom je weglekken van warmte. Dat loont, want energie blijft een forse maandlast. Maak daarom eerst je totaalverbruik inzichtelijk. Dan weet je precies wat de grote verbruikers zijn.

Isoleren is vaak nuttig, hoewel inmiddels kort dag. Vooral in huizen die voor 1976 zijn gebouwd zijn veel minder geïsoleerd. Daar zijn enorme slagen te maken: vaak gaat veel warmte verloren via de hal en de voordeur. Een gordijn tot op de vloer kan flink helpen, dat heb ik zelf ook. Een andere tip is om op dagen met een zonnetje ’s ochtends de verwarming niet aan te zetten. „Laat de zon haar werk doen.”

Check je verwarming

Check ook of je verwarmingsinstallatie wel optimaal draait. Het ontluchten van de radiatoren kan een bijdrage leveren aan de besparing.

De Consumentenbond ziet daarnaast veel winst in alleen ruimtes te verwarmen die worden gebruikt. ’Slimme’ thermostaten helpen om alleen die vertrekken en ook op de juiste momenten te verwarmen, tipt de bond.

Een graad lager zetten scheelt je circa 7 procent aan gas of stroom. De ervaring is dat de thermosstaat vaak nog op de oude stand staat. Een of meer graden omlaag kan makkelijk en scheelt geld. Denk heel eenvoudig ook aan de opstelling van je meubilair, aldus Visser. Van de zomer- naar de winterstand. Zet geen bankstel of zo voor de verwarming, maar zorg dat de warmte weg kan.

Ritje bouwmarkt profijtelijk

Voor de korte klap loont een ritje naar de bouwmarkt. Haal kant-en-klare tochtstrips, en ga het hele huis door. Hiermee houd je warme lucht binnen en de koude lucht buiten. Hetzelfde doe je met een rol isolatiefolie voor achter iedere verwarmingsradiator. Want warme lucht áchter je radiator gaat grotendeels verloren. Door de folie kaats je de warmte de kamer in. Die investeringen haal je er snel uit.

Huishoudens moeten van de overheid van het aardgas af. Daarom verhoogde het kabinet de gasbelasting. Tegelijkertijd maakte het Rijk het stroomverbruik goedkoper.

Dit jaar daalt daarom de energiebelasting op stroom, maar is de belasting op gas juist hoger gemaakt, hoewel alle huishoudens sowieso een korting op de energiebelasting ontvangen (635,19 euro per aansluiting). Het kale tarief voor stroom is teruggebracht naar 0,1228 euro per kilowattuur (kWh) verbruik, en dat voor het tarief voor gas is verhoogd naar 0,6995 euro per kuub.

Aardgas duur

Dus suggereren de energie-experts naar besparingen op je gasverbruik te kijken. Bijvoorbeeld met een gratis energieadviseur van de gemeente. Ook omdat gas aankomend jaar weer wat duurder wordt door een hogere belasting.

De vulgraad van Nederlandse gasvoorraden is momenteel de laagste in Europa. Gasverbruik raakt de massa: in Nederland heeft rond de 82 procent van alle huishoudens nog een aardgasaansluiting, aldus onderzoek van duurzaamheidsplatform Slimster.

En Nederlanders besparen al veel. Nog niet zo lang geleden was het normaal dat een huishouden gemiddeld meer dan 1200 kuub gas verbruikte. Inmiddels zien we zelfs in een aantal provincies al dat het jaarverbruik onder de 1000 kuub komt.

De verschillen per woning zijn daarbij aanzienlijk, en dus de besparingskansen, aldus Milieu Centraal. Neem huishoudens in oude vrijstaande woningen die gas stoken: zij betalen volgens het CBS met ruim 3500 euro per jaar het meest aan energie. Terwijl elektrisch verwarmde woningen met circa 1000 euro veel goedkoper uitkomen. Ook dankzij het salderen van stroom van zonnepanelen, wat tot 2027 van de totale energierekening mag, en omdat ze geen gasaansluitingskosten hoeven te betalen.

Bakerpraatjes en misvattingen

Met Milieu Centraal en de Consumenten bestrijdt Independer bakerpraatjes over warmte. ,,Het kan verleidelijk zijn om je verwarming de hele nacht te laten loeien zodat je wakker wordt in een aangenaam verwarmde omgeving”, zegt Kerkhof. ,,Dit is alleen ontzettend duur en helemaal niet nodig. Zet een uur voordat je naar bed gaat de verwarming op een graad of vijftien. Zo wordt het niet onbehapbaar koud.”

Maar blijf ook ventileren om vocht en schimmel te voorkomen die gezondheidsklachten kunnen versterken. Droge lucht is bovendien makkelijker te verwarmen, wat kan helpen besparen op stookkosten.

Komende koude maanden is het verleidelijk langer warm te douchen. Maar met gasketels kost het wel extra geld. Een paar minuten korter douchen is nog altijd een slimme manier om te besparen. Over een periode van enkele maanden kan dat oplopen tot een mooie verlaging van de rekening.

Airco’s zijn hot

Overweeg daarnaast ook een waterbesparende douchekop. Zo’n exemplaar er nu op schroeven scheelt tot 40 procent van dat duurdere warme water.

De airco is enorm in opmars, verkoopcijfers schieten door het dak. Ze zijn makkelijk te installeren en werkend op stroom in plaats van gas, schelen ze je geld. Zeker als je overdag maar een of twee kamers gaat verwarmen en niet het hele huis. Installatiebedrijven schermen met 60 tot 70 procent besparing vergeleken met een gasgestookte cv-ketel. Kies dan wel een airco met minstens energielabel A++, zegt Milieu Centraal, én met een laag energieverbruik.

Goedkoop is anders mogelijk duurkoop: vergelijk ze naar verbruik in kilowattuur (kWh) per jaar, anders bespaar je nog weinig. En bedenk: airco’s slurpen in warme zomers stroom en maken je totale jaarrekening hoger. Daarom zien experts veel meer in goed isoleren.

Subsidies

Met de start van het stookseizoen merk je wellicht dat je installatie wat kuren vertoont. Een service- en onderhoudsmonteur leren kennen die jij een beetje vertrouwt is dan prettig. Daarin investeren loont, zegt een adviseur: ze zijn schaars, maar financieel een beter alternatief als het fout gaat met je installatie en je de eindnota van de vaak dure noodhulpdiensten ziet. Dan vervliegen al je besparingen.

En een tip: houd je oog op subsidies. Van het Rijk, maar ook lokaal. Vaak raken de subsidiepotten van gemeenten voor isolatiemaatregelen niet leeg.