Back to school: vooral in deze gemeenten zijn er veel fietsongevallen

De zomervakantie is voorbij en veel kinderen stappen weer op de fiets richting school. Hoewel fietsongelukken in heel Nederland voorkomen, is het vooral in Zuid- en Noord-Holland extra opletten geblazen. 

Uit het jaarlijkse fietsonderzoek, gebaseerd op data van onder andere Rijkswaterstaat en verzekeraars, blijkt dat daar de meeste fietsongevallen plaatsvinden. De twijfelachtige eer van de meest onveilige fietsgemeente gaat naar Leiden, met buurgemeente Wassenaar op de tweede plaats. Ook veel andere Randstadgemeenten blijken relatief onveilig voor fietsers.

Stijgend aantal fietsongevallen, sterkste stijging in in Drenthe

Vorig jaar vonden er in Nederland 20.640 fietsongevallen plaats. Dit is een toename van 6,3% ten opzichte van 2023. Toen ging het om 19.417 geregistreerde incidenten.

Hoewel het aantal incidenten in elke provincie stijgt, springt vooral Drenthe eruit: hier gaat het zelfs om een toename van 22,4% in één jaar tijd. Ook in Flevoland (+19,2%) en Zeeland (+15,5%) gaat het veel vaker mis. De minst sterke stijging vond plaats in de provincie Groningen.

Relatief meeste fietsongevallen in Zuid-Holland

Wanneer het aantal ongevallen wordt afgezet tegen het aantal inwoners, blijken vooral Zuid- en Noord-Holland relatief onveilig voor fietsers. Daar gebeuren naar verhouding namelijk de meeste fietsongevallen. Het gaat hier jaarlijks om respectievelijk 15,6 en 13,9 fietsongevallen per 10.000 inwoners. Dat aantal ligt een stuk hoger dan het landelijk gemiddelde van 11,5. 

1. Zuid-Holland: 15,6 fietsongevallen per 10.000 inwoners
2. Noord-Holland: 13,9 fietsongevallen per 10.000 inwoners
3. Overijssel: 11,4 fietsongevallen per 10.000 inwoners
4. Groningen: 10,1 fietsongevallen per 10.000 inwoners
5. Gelderland: 10 fietsongevallen per 10.000 inwoners
6. Noord-Brabant: 9,7 fietsongevallen per 10.000 inwoners
7. Utrecht: 9,4 fietsongevallen per 10.000 inwoners
8. Zeeland: 8,8 fietsongevallen per 10.000 inwoners
9. Limburg: 8,7 fietsongevallen per 10.000 inwoners
10. Flevoland: 8 fietsongevallen per 10.000 inwoners
11. Drenthe: 7,3 fietsongevallen per 10.000 inwoners
12. Friesland: 6,8 fietsongevallen per 10.000 inwoners

In relatieve zin valt de toename vooral op in het noorden en oosten van het land, maar in absolute aantallen is het vooral in de drukbevolkte Randstadprovincies oppassen geblazen. Daar is de infrastructuur vaak drukker, delen scholieren en forenzen dezelfde fietsroutes en zorgt het toerisme – vooral in kustplaatsen – voor extra verkeer. Die combinatie vergroot de kans op ongelukken.

Dit zijn de meest onveilige gemeenten om te fietsen

Binnen de provincies lopen de cijfers per gemeente nóg verder uiteen, met flinke uitschieters. Zo is Leiden al jaren de gevaarlijkste gemeente om op de fiets te stappen. Vorig jaar werden daar ruim 440 fietsongevallen geregistreerd, goed voor bijna 34 incidenten per 10.000 inwoners. Dit is bijna drie keer zoveel als het landelijk gemiddelde. 

Ook in studentenstad Delft, en de kustgemeenten Wassenaar en Noordwijk is het oppassen geblazen.

De top 10 minst fietsveilige gemeenten van Nederland:

1. Leiden (Zuid-Holland): 33,9 fietsongevallen per 10.000 inwoners
2. Wassenaar (Zuid-Holland): 33,6 fietsongevallen per 10.000 inwoners
3. Noordwijk (Zuid-Holland): 24,7 fietsongevallen per 10.000 inwoners
4. Bergen (Noord-Holland): 22,7 fietsongevallen per 10.000 inwoners
5. Westland (Zuid-Holland): 22,7 fietsongevallen per 10.000 inwoners
6. Den Haag (Zuid-Holland): 22,4 fietsongevallen per 10.000 inwoners
7. Oegstgeest (Zuid-Holland): 21,6 fietsongevallen per 10.000 inwoners
8. Lisse (Zuid-Holland): 21,3 fietsongevallen per 10.000 inwoners
9. Delft (Zuid-Holland): 21 fietsongevallen per 10.000 inwoners
10. Alkmaar (Noord-Holland): 19,5 fietsongevallen per 10.000 inwoners

Ongevallen met fatbikes stijgen sterk

In 2024 waren er ten minste 634 ongevallen waar een fatbike bij betrokken was. In 2023 werden er nog ‘maar’ 112 fatbike-ongevallen geregistreerd. Dat is ruim vijf keer zoveel. Van alle ongevallen met een elektrische fiets was zelfs 45,8% met een fatbike. Dus bijna de helft van alle elektrische fietsongevallen. Ook zijn elektrische fietsen en zeker fatbikes, gewilde objecten om te stelen. 

Voor sommige elektrische fietsen zoals fatbikes wordt het ook lastiger om je te verzekeren tegen diefstal. Al zijn er nog wel een aantal partijen die dit wel doen. Omdat het aantal diefstallen fors is gestegen, kunnen deze verzekeringen kostbaar zijn. Ook zijn er grote verschillen in voorwaarden en vergoedingen. Maak dus een goede vergelijking.

Vaak is er een auto betrokken bij een fietsongeval

Bij veel fietsongevallen is een auto betrokken. Gemiddeld gaat het om 57,1% van de incidenten. In sommige provincies ligt dit percentage veel hoger. Zo gaat het in Limburg zelfs om 69,2% van de incidenten. Ook in Noord-Brabant (61,9%) en Friesland (64,7%) worden naar verhouding veel fietsers aangereden door automobilisten. 

Bij een aanrijding tussen een motorrijtuig en een zwakke verkeersdeelnemer, zoals bijvoorbeeld een fietser of een voetganger, is de bestuurder van het motorrijtuig meestal aansprakelijk. Er zijn uitzonderingsgevallen, maar de zwakke verkeersdeelnemer wordt in Nederland wettelijk extra beschermd.